Luister niet altijd naar je gevoel – Robert Leahy
“Niemand is echt volkomen hetzelfde als jij, maar jij bent niet volkomen anders dan iedereen. Af en toe voelen we ons allemaal verloren en willen we graag gevonden worden.” Wat doe je als je emotioneel bent?
Sinds de coronamaatregelen opnieuw aangescherpt zijn, lijken steeds meer mensen een korter lontje te krijgen. Een nieuwe gebeurtenis in de coronatijd leidt soms tot nieuw en meer emotioneel lijden. Er is niet veel dat we kunnen veranderen aan de situatie. Is er dan op z’n minst iets dat we kunnen doen aan ons emotioneel lijden? Robert Leahy, hoogleraar en cognitieve therapeut, heeft hier goede hoop op.
In ‘Luister niet altijd naar je gevoel’, schrijft Leahy hoe je constructief om kunt gaan met je emotionele lasten. Lees wat je kunt doen als je jezelf emotioneel voelt. Bijvoorbeeld tijdens deze coronapandemie.
© Luister niet altijd naar je gevoel
Luister sóms naar de titel van het boek
Totaal tegen het gebod van de titel, begin je als lezer met steeds stilstaan bij je gevoelens. In de eerste drie hoofdstukken leer je wat emoties zijn, hoe je jouw emoties bevestigt en hoe je nadenkt over emoties. “Bevestiging is de waarheid vinden in het gevoel dat iemand heeft. Het is het respecteren van het moment. Begrijpen wat die gevoelens zijn. Iemand helpen om er meer in detail over te vertellen en over uit te wijden, een welwillend en meelevend oor hebben voor de gevoelens die iemand heeft.”
Na één hoofdstuk theorie volgen vijf hoofdstukken die gedachtes uitdagen. Hierdoor kun je jouw gedachten veranderen. Andere gedachten maken je gevoelens en gedrag veranderbaar. “Je anders voelen ontkent je pijn niet. Nee, het betekent dat je jezelf belangrijk genoeg vindt om die pijn te veranderen als een daad van vriendelijkheid tegenover jezelf.”
Je sluit het boek af met weer drie hoofdstukken. Eerst één over onhandig emotioneel gestuurd gedrag. Daarna één over de emoties van dierbaren. Het laatste hoofdstuk geeft een samenvatting. Je kunt het boek ook beginnen door allereerst de samenvatting te lezen. Zo achterhaal je vooraf welke hoofdstukken belangrijk voor je zijn. Die leeswijzer ontbreekt aan het begin.
Heel veel onderzoek naar jezelf
“In dit boek leer je een heleboel technieken…” om te voorkomen dat “…gevoelens en geachten over gevoelens je extra in de problemen brengen.” Deze belofte lees je op pagina 10 van ‘Luister niet altijd naar je gevoel’. Die belofte wordt ingelost. En hoe. Leahy zet je op bladzijde 11 al aan het werk. Hij geeft je een heus doeboek. Één derde van het boek bestaat uit nuttige oefeningen en opdrachten.
Leahy maakt veelvuldig gebruik van journaals, schaalvragen en open vragen. Met de journaals observeer je bijvoorbeeld je gevoelens, gedachten of gedrag over een bepaalde periode. Door nauwkeurig vastleggen, krijg je een eerlijker beeld dan dat je emoties je deden geloven. “Hevige gevoelens zijn geen garantie dat we gelijk hebben. Het kan zo zijn, maar het is ook mogelijk dat we reageren op de emotie van het moment en niet op het grotere plaatje.” En dus nodigt Leahy je uit tot onderzoek. Zijn formulieren zorgen ervoor dat je de observaties concreet uitvoert. De verschillende schaalvragen leren je om gevoelens en gedachten te nuanceren. Open vragen stimuleren zelfonderzoek, perspectiefwisselingen en oplossingsgericht denken.
Leahy is een waar genie in het geven van concrete opdrachten. Houd je van handvatten en concreet huiswerk? Dan is Leahy een goede psycholoog voor jou. Leahy is een meester in liefdevol relativeren, als je hem dat kunt toestaan. Maar wil je graag zuiver zelfonderzoek doen, zonder invloed van buitenaf? Sla dan de alinea’s waarin Leahy met je debatteert over.
Wat doe je als je emotioneel bent in coronatijd?
“Elke keer dat je van streek bent over iets, liggen achter je emotie de gedachten op de loer die je gevoelens van brandstof voorzien. Gedachten zijn zowel de brandstof als de routekaart, en het is aan jou om te besluiten niet op het gaspedaal te trappen of de afgrond in te rijden. Je hebt keuzes.”
Hoofdstuk 7 helpt je het meest om je corona emoties het hoofd te bieden. Het bevat uitleg over de ouderwetse cognitieve therapie. Je leest een overzicht van vervormde gedachten. Dat overzicht is een ironisch feest van herkenning. Ook in 2022 helpt de therapie je perspectief te zien. Daag jouw gedachten over deze verschrikkelijke coronatijd uit. Vecht het idee aan dat we voor altijd in deze crisis blijven zitten. Zie het verschil tussen je omstandigheden en jij als persoon. Tackel negatieve voorspellingen voor de toekomst. En toets al je negatieve gedachten.
Cognitieve therapie in een hip nieuw jasje
Eigenlijk kennen we cognitieve therapie al tientallen jaren. De theorie van Leahy is dan ook niet nieuw. Maar, in deze coronatijd is het geen overbodige luxe om de psychologie in een nieuw jasje te steken. Cognitieve therapie is nog steeds in de mode. ‘Luister niet altijd naar je gevoel’ is daar het bewijs van.
Wat kun jij dus doen als je jezelf in de coronatijd emotioneel voelt? Begín met voelen, maar eindig er niet mee. Bevestig allereerst je gevoelens. Want gevoelens maken je menselijk en ze verrijken je leven. Ga daarna door met jouw onderzoek naar persoonlijke overtuigingen. Gebruik daarvoor de honderden opdrachten. Wanneer je onderzoek af is, kun je vrij kiezen voor jouw nieuwe gedrag.
Je hebt corona en de bijbehorende maatregels niet in de hand. Jouw psyche en gedrag gelukkig veel meer.
191 bladzijden
2021
Robert Leahy werkt als klinisch psycholoog veel met cognitieve therapie. Ook deed hij onderzoek naar cognitieve therapie en werd hij daardoor hoogleraar. Alsof dat alles nog niet genoeg is, werd hij ook directeur van het Amerikaanse instituut voor cognitieve therapie in New York. Hij schreef en redigeerde tientallen boeken over cognitieve therapie. Dit boek is er één van. En wat voor één.
Ook na corona meer voelen
Begin ook met voelen en schaf jouw eigen exemplaar van ‘Luister niet altijd naar je gevoel‘ aan. Wil je ook niet meer bang zijn voor je gevoelens? Lees dan ook ‘Emoties helpen je vooruit‘ op Over Psychologie. Verbeter jouw relaties dankzij jouw gevoelens. Hoe? Dat lees je in ‘Hoe te verbinden vanuit emoties‘ van Over Psychologie.
Ben je ook emotioneler sinds de intrede van Corona en de aanscherping van de Coronaregels? Je bent niet alleen. Misschien voel je jezelf boos, net zoals Erica. Voel je jezelf angstiger dan normaal zoals Jacco of heb je meer afkeer zoals Brechje. Het is niet vreemd om negatieve gevoelens te ervaren als somberte en eenzaamheid evenals Klaasje. Al kun je uiteraard net zo goed als Bryan, ook overwegend positieve gevoelens ervaren. Of ondanks de voorspelbaarheid, tóch steeds weer van verbazing in verbazing vallen zoals Selma en Val. Om af te sluiten met het begin: “… jij bent niet volkomen anders dan iedereen.”
