“Buiten zet ik mijn masker op. Niemand zit te wachten op een middelbare man die eenzaam is. Maar diep van binnen hoeft het voor mij allemaal niet meer zo. Ik zou mezelf niet iets aandoen, maar als het zou gebeuren, dan is dat niet zo erg meer. Dan zou ik daar vrede mee hebben. Ik vind er nu namelijk niets aan. Erg hè? Mijn kinderen mogen hier nooit van weten.”
Eenzaam zijn is soms veel zwaarder dan mensen openlijk toe durven geven. In de herfst van 2019 ontmoet ik als relatietherapeut een record aantal mensen die gebukt gaan onder hun alleenstaande status.
Mannen en vrouwen. Van jonge mensen in hun 20 tot ouderen in de 60. Zij spreken in de praktijkruimte openhartig over de pijn van het alleen zijn. Allen hebben ze de moed om te kijken naar hun aandeel tijdens relaties zodat 2020 wellicht een ander jaar wordt.
Deze cliënten zijn op zoek naar het verwerken van oude pijn en het aanleren van ander gedrag dat hen helpt bij het vinden en houden van een partner. Wat valt op als deze mensen vertellen over hun pijn, hun droom en hun groei?
© Jasper M, www.jasperskunst.com
Gebrek aan liefde maakt eenzaam
Liefde doet pijn. Iedereen krijgt een eigen portie liefdesverdriet, verlies van vertrouwen, eenzaamheid, bedrog of grensoverschrijdend gedrag. Sommigen meer dan anderen. Sommigen zelfs zo veel dat het bijna onwerkelijk lijkt. “Na twee-en-eenhalfjaar kwam ik er achter dat hij al lang een vriendin had toen we elkaar ontmoette. De “misstapjes” – ze beeldt met haar handen de apostrof uit – waar ik was achter gekomen, bleken slechts het topje van de ijsberg van zijn veroveringen. Tot op de dag van vandaag weet ik niet hoe hij het voor elkaar kreeg om 3 tot 4 vrouwen tegelijkertijd te daten.”
Omgaan met eenzaamheid
Wij mensen lijken soms niet gemaakt om pijn te verdragen en zo eenzaam te zijn. Het valt ook zo zwaar. Hoewel sommigen hele creatieve manieren vinden om met hun pijn om te gaan. “Kijk dit heb ik allemaal geschreven over haar. En dit. Wacht even ik weet niet meer…o ja, en dit.” Op de tafel liggen tientallen zo niet honderden brieven. Sommigen tot pakketjes in elkaar gevouwen. Andere papiertjes zijn los ergens tussen gepropt. De meeste briefjes verweerd door de tijd en het vele vastpakken.
Anderen laten tijd het werk doen. Jammer genoeg soms vergeefs. “Volgens mij heeft ze nooit geweten dat ik van haar hield. Ik heb het nooit gezegd. Ik durfde niet. Is het raar dat ik nooit meer verliefd ben geweest na haar? Ik denk wel eens dat het raar is. Dat ik raar ben. Het is zeven jaar geleden. Dat is lang. Dat is lang om alleen te leven.”
Het lijkt mens eigen om voor de verwerking van oude pijn en voor het voorkomen van nieuwe pijn, overlevingsmechanismen in te zetten. Een overlevingsmechanisme kan zijn om hard te gaan werken of iets met rust te laten of te verdringen. Het doel van overlevingsmechanismen is om – het woord zegt het al – te overleven. Na verloop van tijd merk je pas hoe pijnlijk overleven is. Leven is veel fijner.
“Dat op een verjaardag weer een oom begint”
En leven, dat gaat gepaard met hoop. Bijvoorbeeld op een leuke nieuwe relatie. Maar op de bank bij de relatietherapeut worden zulke ‘vreemde dromen’ niet eens besproken. Vaak gaat het over hele gewone menselijke verlangens. Van samen praten over je dag, tot samen naar een feestje kunnen rijden. “Dat als ik op een verjaardag kom, niet weer een oom begint over hoe lang het nog duurt en dat ze toch zeker wel voor mij in de rij staan of dat ik vast kieskeurig ben. Een vrouw naast me zou me rust geven. Dan hoor ik er bij in de ogen van mijn familie. Ben hen is een relatie het allerbelangrijkste. Helemaal sinds mijn scheiding.”
De spiegel van de relatietherapeut
Mensen die ongewenst single zijn hebben vaak al veel geprobeerd. En soms lukt het nog steeds niet. De reden voor deze mensen om naar een relatietherapeut te gaan is om te zien wat anders kan. Ze willen anders denken, anders voelen, of anders doen. Ze zijn bereid om via de spiegel die de relatietherapeut is, te kijken naar hun ziel. Dat gebeurt simpelweg in een betrokken dialoog. Op die manier kun je kortemetten maken met je overlevingsmechanisme.
Tijdens individuele relatietherapie krijg je de ruimte om te ervaren en te delen wat tijdens andere contacten verborgen blijft. Want een therapiesessie heeft andere spelregels dan een ‘gewoon’ gesprek. En met je therapeut heb je als het goed is een bijzondere, helpende relatie. Ook al is het geen bekende van je, deze persoon leeft met je mee en je ziet hem of haar een tijdje met regelmaat. Je bent even niet eenzaam.
Daarnaast beschikken therapeuten over gesprekstechnieken en kennis over relaties, om je te helpen in je weg naar meer geluk. Niet zelden resulteert relatietherapie tot veranderingen in het leven. Soms omdat een mooie ontmoeting plaatsvindt. Soms omdat een rijker leven ontstaat of doordat er acceptatie komt. Maar als het goed is wordt er afscheid genomen van het overleven en de ommekeer gemaakt naar het leven.
Ook ongewenst single en eenzaam?
Lees ook de andere online artikelen voor singles op Over Psychologie. Bijvoorbeeld ‘Ongewenst single – domme pech?‘ & ‘Ineffectief online daten‘. Wil je dit artikel nog eens nalezen in een paperback? Besteld dan het boek ‘10 jaar gewoonweg gelukkig‘ van Over Psychologie.
Voor dit artikel zijn in verband met privacy geen letterlijke quotes gebruikt. De quotes zijn ter illustratie.
Geschreven door Mirella Brok, eindredactie door Willem Don.
