Wanneer je op zoek bent naar een psycholoog, dan is dat best spannende zoektocht. Misschien zoek je een psycholoog omdat je niet lekker in je vel zit. Of omdat je meer wilt leren over je persoonlijke thema’s en patronen. Wellicht wil je samen met een psycholoog door een lastig vraagstuk heen worstelen. Of heb je een geheim dat je niet langer alleen wilt dragen. Wat je reden ook is om met een psycholoog af te spreken, de kans is groot dat je jezelf aan deze psycholoog emotioneel blootgeeft, terwijl je in een kwetsbaar proces zit. Uiteraard verdien je dan een goede psycholoog. Maar hoe weet je hoe je een ‘goede’ psycholoog kunt kiezen?
Een ‘goede’ psycholoog kiezen
‘Goed’, tussen aanhalingstekens. Daar gaan we al! ‘Goed’ is immers ontzettend subjectief. ‘Goed’ waarin? En ‘goed’ volgens wie?
Sommige psychologen zijn ‘goed’ in warm contact en relaties leggen, anderen in spiegelen en een beetje confronteren. Waar de ene psycholoog heel mooi protocollen uitvoert, wijkt de ander zeer kundig van protocollen af. Specialisme versus holistisch. Gestructureerd versus organisch. Jongleren met timing, tijd, chaos en proces (Ausloos, 2014).
Wat jij nodig hebt, en wat jij goed vindt, dat is van jou. Daarom is het ‘goed’ om jezelf af te vragen, wat past op dit moment van mijn leven goed bij mijn vraagstuk?
Daarnaast kun je jezelf laten helpen door informatie van buitenaf. Je kunt jouw psycholoog kiezen door informatie te verzamelen. Let bijvoorbeeld op onderstaande.
- De communicatie tussen jullie
- Ervaringen van anderen
- Specialisme en interesses die met jouw vraag samenvallen
- De ervaring van de psycholoog
- Het keurmerk
Je psycholoog kiezen op je onderbuik gevoel
Bij het kiezen van jouw psycholoog kun je vertrouwen op je intuïtie. Het gevoel dat je krijgt als je het eerste contact maakt met deze psycholoog. Bijvoorbeeld de taal van de website, de stem aan de andere kant van de lijn, de mails die je ontvangt. Past het bij jou, of totaal niet?
Ervaringen van anderen in overweging nemen
Het taboe rond het bezoek aan de psycholoog is voor velen al doorbroken. De meesten zijn open over hun bezoek aan een hulpverlener. Je kunt eens navragen bij dierbaren wat hun ervaringen zijn. Je kunt ook vertrouwen op de doorverwijzingen van huisarts of POH GGZ. Wanneer iemand die je vertrouwt deze psycholoog en diens werk kent, kan het zijn dat je deze mening deelt.
Het aanbod dat de psycholoog in de ‘etalage’ heeft staan
Binnen de psychologie zijn er vele stromingen. Na een basisopleiding psychologie (of andere mensgerichte studie), specialiseren psychologen zich vaak verder in één of meerdere vakgebieden.
Bijvoorbeeld Contextuele hulpverlening (helpend bij familieproblemen, relatieproblemen, doorbreken van intergenerationele patronen); Cognitieve Gedrag Therapie (helpend bij angsten, verslaving en piekeren); EMDR (helpend bij trauma); EFT (helpend bij hechting, bindings- en verlatingsangst, en relaties); Lichaamsgerichtwerk, PMT of kunstzinnige therapie (helpend als het gesprek steeds vastloopt).
Wanneer je weet op welke specialisatie een psycholoog zich richtte, dan weet je of deze aanpak past bij jouw vraagstuk. En of jou vraagstuk tot de interesse van de psycholoog hoort.
De ervaring van jouw psycholoog
Wellicht voelt het goed voor jou om je keuze voor een psycholoog te maken op basis van tastbare feiten. Zoals de opleidingen en werkervaringen die op de CV staan van de psycholoog. Meestal kun je op de website “Over mij” of op LinkedIn zien wat voor ervaring een psycholoog heeft. Dan weet je in ieder geval dat er minimaal een 5,5 is gehaald op de theoretische vakken en vaardigheden.
Je kunt ook afgaan op het keurmerk dat de psycholoog heeft.
Een psycholoog met een keurmerk
Op basis van scholing, werkervaring en nascholing kunnen psychologen zich aansluiten bij een beroepsvereniging. Een beroepsvereniging ziet erop toe dat het beroep op kwaliteitsniveau wordt uitgeoefend. Wanneer je ziet dat een psycholoog bij een beroepsvereniging zit, dan weet je dus dat deze persoon voldoet aan de opleidingseisen en werkervaring die een vereniging van collega’s bij dit beroep vinden passen. Het lidmaatschap is dus een bewijs van voldoende basis.
Sommige beroepsverenigingen hebben naast hun lidmaatschap een kwaliteitsregister. Die beroepsverenigingen hebben vaak meerdere groepen leden. Zij maken bijvoorbeeld onderscheid tussen aspirant, junior of student leden. Reguliere, basis of geregistreerde leden. Vergoede of niet vergoede leden. HBO of WO leden. Senior, gepensioneerden of vrienden van. In deze podcast hoor je bijvoorbeeld hoe de Nederlandse Beroepsvereniging voor Toegepaste Psychologie (NBTP) hun kwaliteitsregister heeft ingedeeld.
Zit de psycholoog die jij op het oog hebt bij een beroepsvereniging? Dat zie je aan de logo’s die de psycholoog op website, factuur, en de praktijkruimte voert.
Een overzicht van beroepsverenigingen
Hieronder lees je twee voorbeelden van beroepsverenigingen waar een psycholoog zich kan aansluiten tijdens of na een basisopleiding.
- NBTP – Nederlandse Beroepsvereniging voor Toegepaste Psychologie. Voor HBO psychologen.
- NIP – Nederlands Instituut Psychologen. Voor WO psychologen.
Twee voorbeelden van beroepsverenigingen waar een psycholoog zich na een vierjaarse post HBO studie aan mag sluiten zijn:
Ben je nieuwsgierig geworden naar een voorbeeld van zo’n ‘keurmerk’, luister dan naar de podcast van deze blog. Hierin hoor je in 20 minuten hoe de NBTP bouwt aan haar kwaliteitsregister. Bestuurslid Didi Vrinten geeft namens het NBTP uitleg over hun keurmerk. Een langere versie van de podcast, voor professionals, beluister je op het kanaal ‘Psychologie Toegepast!’ van de NBTP op Spotify.
Is een psycholoog zonder beroepsvereniging niet goed?
Sommige psychologen zijn niet (meer) aangesloten bij een beroepsvereniging. Daar kunnen verschillende redenen voor zijn. Beroepsverenigingen toetsen leden aan eisen. Niet iedereen is het eens met die eisen, of vindt het fijn om in een hokje te zitten. Daarnaast vragen beroepsverenigingen lidmaatschapsgeld en andere financiële verplichtingen. Ook dat is voor sommige collega’s een reden om zich niet (langer) te verenigen.
Een lidmaatschap bij een beroepsvereniging wijst dus op voldoende opleiding en ervaring, gekeurd door een derde. Het is een denkfout om per definitie andersom te beredeneren.
