Bewustzijn van je gevoelens
“Hoe het voelt? Als jij zoiets zegt bedoel je? Ik heb werkelijk waar geen idee. Op dat moment voel ik niet zo veel,” vertelt mijn cliënte me. “Je voelt niet veel”, herhaal ik. “En wat zit er achter dat niet ‘niet veel voelen’?” Ik ben daar nieuwsgierig naar. Daar heb ik goede redenen voor, zoals je zult lezen in dit artikel “Hoe te verbinden vanuit emoties”.
Ben je meer bewust van je gevoel en welke behoeften daarachter schuilgaan. Want dan begrijp je jezelf een stuk beter. Daarna ontstaat er meer verbinding met jezelf. De volgende stap is te spreken vanuit emoties. Wat weer verbinding geeft met anderen. Maar het gaat eerst om een goed begrip over wat er bij jezelf gebeurd. Focus op je eigen emoties zodat je kunt verbinden vanuit emoties.
© Jasper M, www.jasperskunst.com
Aan de slag dus! Meer focus op je emoties, dat gaat stap voor stap. Met iedere stap ga je meer de diepte in. Zoals de vrouw in het voorbeeld. Laten we haar Yuriko noemen. Voor haar is de diepte ingaan vooral in het begin van ons gesprek een spannend avontuur. Dat geldt voor meer mensen. Daarom is het fijn om tijdens deze oefening opmerkzaam te blijven. Opmerkzaam zijn doe je het beste zonder oordeel, maar met nieuwsgierigheid.
Hoe kun je verbinden vanuit emoties?
- Merk je emotie op.
- Stel jezelf 5 keer de vraag ‘en wat zit er achter die emotie?’
- Bevraag jezelf of deze emotie past bij de gebeurtenis.
“Ik denk dat ik dan leeg ben. Volgens mij denk ik ook helemaal niets,” gaat Yuriko verder. “Wat zit er achter die leegte?” is wederom mijn vervolgvraag. “Dan denk ik dat ik doodsbang ben.” Hoewel opmerkzaamheid oordeelloos is, vind ik dat ‘doodsbang’ wel wat empathie verdiend. En dus zeg ik zachtjes: “Jeetje, dóóds-bang.” Ik leg de klemtoon om het eerste woord. Om daarna door te gaan met de zelfde vraag. “Wat zit er achter die doodsangst?”
“Gek eigenlijk. Hij is niet echt eng op dat moment.” Normaal zou ik voor de vierde keer de vraag stellen. Maar Yuriko vertelt al verder “Toch ben ik verstijft van angst. Tot het moment dat ik wegloop tenminste. Ik kom er daarna nooit meer op terug. Nu ik er over nadenk, geloof ik niet dat hij weet dat het me zo raakt. Hij noemt me op die momenten meestal koud. Terwijl ik gewoon van mijn stuk ben.”
- Vraag jezelf af welke behoeften er achter deze emotie schuilgaan.
- Kies gedrag dat je behoefte meest waarschijnlijk helpt bevredigen.
Yuriko merkt op dat haar angst eigenlijk bevestiging nodig heeft. Doordat ze wegloopt, zal ze echter de broodnodige bevestiging mislopen. Sterker nog, haar emoties worden verkeerd uitgelegd. Hoewel het geen garantie geeft op begrip, wil Yuriko ander gedrag uit proberen. Nu krijgt ze het label “koude kikker” opgeplakt van haar geliefde. Heel veel erger dan dat, zal het vast niet worden, zo denkt Yuriko. Ze heeft dus niet veel te verliezen.
Emotie focus therapie
Sue Johnson ontwikkelde EFT, Emotionally Focus Therapie (Johnson, 2009). Met deze therapie moedigt zij koppels aan om vanuit hun behoeften te spreken met elkaar. Op die manier verminderen koppels conflicten en eenzaamheid in hun relatie. De kern van haar therapie gaat ook op voor individuen. Sterker nog, Johnson heeft zich laten inspireren door EFT Emotion Focus Therapie, die door Greenberg werd doorontwikkelt (2016). Wil je meer weten over emoties? Lees dan ook Emoties helpen je vooruit.
Met de ander verbinden vanuit emoties
Wanneer je eenmaal begrijpt hoe je eigen emoties werken, dan kun je verbinden vanuit emoties door het gesprek aan te gaan. Je vertelt dan anderen over je onderzoek. Zo overweegt Yuriko uiteindelijk dat ze zich bloot wil geven aan haar partner. Na een uur bedenkt Yuriko dat ze misschien onderstaande kan uitspreken aan haar partner.
“Weet je nog dat ik gister wegliep tijdens onze discussie? Ik deed dat omdat ik bang was. Niet omdat het me niets deed, want het deed me juist heel veel. Ik was bang om jou kwijt te raken. Dat benauwde me enorm. Daarom moest ik gewoon even weg. Ik moest op adem komen. Snap je? Maar ik begrijp ook wel dat het tegenstrijdig is dat ik wegloop als ik eigenlijk dichtbij je wil zijn.”
- Herhaal bovenstaande stappen zo vaak als nodig is.
- Houd er rekening mee dat je dit 10.000 keer zult moeten oefenen.
Je kunt er net als Yuriko voor kiezen om emoties te delen met anderen. Omdat doorvragen lastig is, en het steeds dieper gaan spannend, is het voor sommigen fijn om het onderzoek hardop te doen. Je antwoorden uitspreken aan een ander dat kan bijvoorbeeld met een psycholoog. Maar je kunt dat ook doen met een goede vriend. En je kunt een innerlijk dialoog voeren met jezelf. Bijvoorbeeld door in je gedachten te spreken met een held. Hierover lees je binnenkort op Over Psychologie. Schrijf je in voor de nieuwsbrief om dit artikel niet mis te lopen.
Bronnen over emotionele verbinding
Boeken
- Brok, M.P.W. (2024). Lief, ik heb je (n)iets meer te melden. Hoe we relatieproblemen oplossen. Den Haag/Leuven: Acco Uitgeverij.
- Johnson, S. (2009), Houd me vast. Zeven gesprekken voor een hechte(re) en veilige relatie. Utrecht/Antwerpen: Kosmos Uitgevers B.V.
- Hutsebaut, J., Nijssens, L. & Vessem, M. van, (2021) De kracht van mentaliseren. Amsterdam: Boom uitgevers.
Studiedagen en trainingen
- Derde spreker. (2016-09-12), Symposium vechten voor je scheiding. Utrecht: Hogeschool Utrecht.
- Michielsen, M. (15-11-2016), Tweede lesdag, vierde leerjaar. Antwerpen: Leren over Leven.