De tijdloze liefde

“De ideeën die we in het Westen over liefde hebben, zijn evenzeer op verzinsels gebaseerd als op de historische werkelijkheid. Net als bij sprookjes komen die verzinsels meer voort uit wat we willen dan uit een algemeen aanvaard wereldbeeld. Maar ze geven vorm aan onze wensen en dagdromen, en richting aan ons gedrag, en dus dragen ze bij aan het psychologische fundament van de manier waarop we met liefde omgaan.”

In Alles over de liefde schrijft Appignanesie over passie. Passie in allerlei levensfases. Zoals tijdens de adolescentie, in het huwelijk, met derden. Ze schrijft ook over de liefde en waar we liefde tegenkomen. Bijvoorbeeld liefde in gezin, vriendschap en langdurige relaties.

Appignanesie baseert zich in haar boek op het werk van schrijvers, kunstenaars, geschiedenis en intellectuelen. Níet op psychologie. Dat geeft een verfrissende creatieve kijk op de liefde. Een onderwerp dat bij Over Psychologie van alle hoeken wordt bekeken.

© Alles over de liefde – Anatomie van een onbeheersbare emotie

Verhalen voeden zich vraatzuchtiger dan het leven

“Fictie voedt zich nog veel vraatzuchtiger dan het echte leven met conflicten en extreme emoties.” Appignanesie stelt bijvoorbeeld dat de meest menselijke liefde vriendschap is. Om deze conclusie te onderbouwen gebruikt zij de vriendschap tussen Hamlet en Horatio uit Hamlet van Shakespeare. “Hij hoort Hamlets gekwelde gedachten en emoties met veel sympathie en zelfbeheersing aan. Horatio is de betrouwbare getuige van Hamlets extreme gevoelens…”

Horatio is door Shakespeare gecreëerd om de vriend te zijn van Hamlet. Dat is zijn enige doel op de wereld. Geen wonder dat hij deze rol met zoveel liefde vervult. Wij gewone mensen van vlees en bloed zijn daarentegen niet enkel en alleen gemaakt als vriend. Daardoor zullen wij de rol van goede vriend vast meer menselijker vervullen.

Normaal is een modegril in de tijdloze liefde

Naast literatuur bevat Alles over de liefde een gestructureerde uiteenzetting over de geschiedenis van (on)trouw, partnerkeuze, emancipatie en de rol van ouders. Jammer dat Appignanesi vanaf de jaren 60 door de tijd vliegt. Terwijl dit de jaren zijn waarin onze opvoeders – die ons liefdesleven meer dan ons lief is beïnvloeden – opgroeiden. Vanaf deze jaren worden wij gevormd. Dit zijn dus de jaren waar ik als lezer het nieuwsgierigst naar ben.

Appignanesi beschrijft de geschiedenis van de tijdloze liefde aan de hand van gebruiken. En gedachten over liefde die kenmerkend zijn voor de tijdsgeest van verschillende periodes. Het wordt duidelijk dat iedere tijd een eigen model heeft over liefde, dat door de volgende generatie weer wordt omgegooid. “Een gearrangeerd huwelijk wijzen we af, maar we wenden ons wel tot de virtuele koppelaars van nu.”

Ook interessant is de steeds terugkomende uitdaging tussen korte passie en langdurige relatie. Appiganesie stelt net als Esther Perel dat passie en harmonie lastig langdurig naast elkaar bestaan.

Alles over de liefde is een prettig boek voor de romanticus die houdt van literatuur en toneel.

Alles over de liefde – Anatomie van een onbeheersbare emotie

Lisa Appignanesi

456 bladzijden

Geschiedenis

Uitgeverij De bezige bij

2011

De poolse Lisa Appignanesi (1946) is schrijfster, directeur van het Freud Museum en voorzitter van schrijversorganisatie PEN.