De waarde van steun en openheid

Het nut van een steunende en open vriendschap

In ‘Steun je vrienden en creëer openheid‘ lees je hoe je een betrokken vriend kunt zijn. Maar waarom zou je dat eigenlijk willen? Investeren in een vriendschap kost je immers ook wat. Bijvoorbeeld inspanning, tijd, wegcijferen of juist assertiviteit. Tóch denken psychologen, filosofen, sociologen, antropologen en relatietherapeuten dat het zinvol is om een betrokken vriend te zijn en je vrienden te steunen. In dit stuk lees je meer achtergrondinformatie over de zin van steun, openheid, steun, openheid, steun. Waarom is het belangrijk dat je een spiraal van steun en openheid creëert?

De vier alinea’s hieronder komen uit ‘Sociale psychologie‘ van socioloog Roos Vonk. De conclusies die hieronder zo stelling zijn toegeschreven aan jou, zijn gebaseerd op tientallen verschillende onderzoeken.

Welke hoeveelheid sociaal contact is optimaal voor jou

Net als apen, honden en varkens heb je als mens de biologische behoefte aan contact maken met anderen. Tegelijkertijd voel je zelf aan welke hóeveelheid sociaal contact optimaal is voor jou. En met wíe je welk contact wilt. Jouw perfecte balans is uniek, maar dát je contact wilt maken, maakt je gelijk aan anderen.

Je voelt je prettig bij een ander wanneer jullie beiden ongeveer evenveel steun en openheid in de relatie brengen. Dan is er sprake van een eerlijke balans. Ook de balans bijhouden is universeel. Hoe snel je weer evenwicht wilt en waarmee je de balans terug in evenwicht brengt, is dan wel weer uniek. Het heeft onder andere te maken met hechting.

Vrienden, steun en vriendschap

© Jasper M, www.jasperskunst.com

Mensen die je vertrouwt, geven je veiligheid. Je kiest mensen met wie je contact wilt zelf uit. Gedeelde sociale steun en openheid maken deel uit van het selectieproces. Voor steun selecteer je op het uitwisselen van praktische, informatieve, emotionele ondersteuning en waardering. Deze steun uitwisselen verbetert je (geestelijke) gezondheid.

In een contact bepalen jij en een ander onbewust in welk tempo jullie jezelf blootgeven. Dat doe je via zelfonthulling oftewel openheid. Het contact voelt prettig als je met iemand spreekt die zich onthult in eenzelfde tempo als jij. Van die persoon wil je meer weten en aan die persoon wil je meer vertellen.

Als je weet wat anderen echt denken

Je verlangen naar steun is net zo biologisch als je verlangen naar openheid. Als je weet wat anderen écht denken, kun je voorspellen wat ze gaan doen. Hierdoor kun je inschatten hoe veilig de ander voor jou is. Of hoe groot de kans is dat er een klik ontstaat. Openheid geeft veiligheid, aldus Jensen in ‘Echte vrienden‘.

Waarom is het belangrijk dat je een spiraal van steun en openheid creëert? Omdat je van nature contact en veiligheid verlangt. Samen met anderen een balans opbouwen van steun en openheid heeft drie voordelen. Het vergroot de kans op contact, geeft je veiligheid en een betere (geestelijke) gezondheid.

Thierry Verhelst schreef in ‘Wie is och die ander?‘ een prachtig hoofdstuk: ‘Kosmocentrisme’.  Iedere samenvatting doet tekort. Desalniettemin lees je de kern in de twee paragrafen hieronder.

Het moderne westen slaat sinds de verlichting de uitzonderlijke weg richting individualisme in. In het individualisme gaat het individu voor het collectief, het universum en religie. Juist door in te zoomen op het individu, erkent ook het moderne westen de kosmos.

Erkent ook het moderne westen de kosmos

Wanneer je gelooft in de kosmos, dan steun je dus anderen, opdat je jezelf steunt. Hetzelfde geldt voor openheid. Als jezelf kennen de alle grootste en belangrijkste kennis is om te vergaren, dan is kennis van de kosmos nodig. De kosmos laat zich door openheid kennen. Met deze logica is een spiraal van steun en openheid zinvol.

Waarom is het belangrijk dat je een spiraal van steun en openheid creëert? Omdat we alle kosmos zijn. Geef dus je gedachten, geef je aandacht en loop niet weg.

Liefde wordt zichtbaar in lastige tijden. “Je weet pas wie je vrienden zijn, als je iets erg moeilijks meemaakt.” Misschien zeg of denk jij dat ook weleens. Wanneer je open bent over miserie, dan kan er steun komen. Waarop onthulling volgt. Dat zorgt weer voor openheid over onze menselijke trekken die jij én de ander samen kennen. Samen smart delen voelt liefdevol. Duurzame liefde, noemt Dirk de Wachter dat in ‘Liefde‘. Die liefde maakt het onleefbare leven, leefbaar.

Eet chips en een bittere vrucht

Eet naast een zak chips soms ook eens een bittere vrucht. Kauw eens op een taai stuk. Ben daarover eerlijk naar jezelf en misschien zelfs naar anderen. Geef openheid over het mislukken in het leven. Over liefde die soms weken achtereen onromantisch en niet ideaal is. Het is misschien niet sexy, maar in deze openheid vind je wellicht steun en liefde. Daarop kun je doorgeven. Dát verbetert je relaties en vergoot je geluk.

Waarom is het belangrijk dat je een spiraal van steun en openheid creëert? Mensen ervaren vaak een gevoel van liefde als de spiraal van steun en openheid opwaarts gaat, terwijl het alledaagse geluk in een neerwaartse spiraal keldert. Samen in de spiraal zitten, geeft scharniermomenten in je relatie. Hierdoor ontstaat er een duurzamer geluk.

Hoe waardevol zijn steun en openheid in sociale media? Filosoof Stine Jensen schrijft in ‘Echte vrienden‘ dat sociale media een honger stilt naar zelfliefde & anderliefde, zelfbevestiging & anderbevestiging en tenslotte zelfvalidatie & andervalidatie. Sociale media stilt deze honger, zoals een zak chips onze honger stilt.

Liefde, bevestiging en validatie ontvangen en geven

Wellicht stilt sociale media niet alleen je honger naar ontvángen van anderliefde, anderbevestiging en andervalidatie. Je hebt ook een verlangen om liefde, bevestiging en validatie te géven.

In ‘Geluk. The world book of happiness 2.0‘ lees je 100 artikelen gebaseerd op geluksonderzoek. Maar liefst negen psychologen claimen dat je gelukkiger wordt van steun en openheid geven. Hieronder lees je een opsomming van specifiek aan te raden gedrag dat jou gelukkiger maakt.

  • Een prosociale houding (Helliwell, 2016).
  • Anderen bevrijden van hun zorgen (Ho, 2016).
  • Wees eerlijk zijn naar jezelf en anderen (Beazley, 2016).
  • Wissel persoonlijke, pijnlijke en leuke ervaringen uit met vrienden en steun elkaar (Kirchler, 2016).
  • Meld je aan als vrijwilliger (Plagnol, 2016).
  • Onderneem iets samen en help elkaar, ook als je daar even geen zin in hebt (Watson, 2016).
  • Bevorder de levenskwaliteit van anderen (Zaccagnini, 2016).
  • Sta stil bij de hulp van anderen als je succes viert (Eid, 2016).
  • Zoek je geluk in de betrokkenheid bij anderen (Peterson, 2016).

Lijkt verdacht veel op steun en openheid, toch?

 Een beweging van steun en openheid
maakt gewoonweg gelukkiger

Waarom is het belangrijk dat je een spiraal van steun en openheid creëert? Allereerst is samen steun en openheid geven en ontvangen een biologische neiging. Het voelt veilig en gezond om dat te doen, omdat je als mens kwetsbaar bent. Ten tweede zijn steun en openheid belangrijk omdat je in hetzelfde team zit als anderen. Namelijk team kosmos. Ten derde stimuleert een spiraal van steun en openheid duurzame liefde. Als laatste en zeker niet als minste maakt een beweging van steun en openheid je gelukkiger.

Meer lezen over de waarde van vriendschap

Wil je meer lezen over vriendschap? Lees ten eerste de overige artikelen op Over Psychologie. Bijvoorbeeld ‘Steun je vrienden en creëer openheid‘ of ‘Vrienden praten over seks‘.

Ten tweede kun je ook verschillende podcasts van Over Psychologie terugvinden over vriendschap. Luister eens naar ‘Podcast: Platonische vriendschap als troost- of hoofdprijs‘ of ‘Podcast: Van alles over platonische vriendschap.’ Op het Over Psychologie YouTube kanaal zie je deze ook als filmpje.

Ten slotte kun je sommige van onderstaande boeken lezen. Hieronder zie je een deel van de bronnenlijst die Over Psychologie gebruikte tijdens het schrijven van dit artikel. Door één of meerdere van deze boeken te lezen, leer je meer over relaties en specifiek vriendschappen.

Over geluk

Het boek Geluk. The world book of happiness 2.0 onder redactie van Leo Bormans bevat 100 toegankelijke werken van professinele gelukszoekers en evenzoveel prachtige foto’s. Ik heb dankbaar gebruik gemaakt van de onderstaande werken in zijn boek.

  • Beazley, C. (Verenigd Koninkrijk) ‘Een leugen leven’.
  • Eid, M. (Duitsland) ‘Trots en bescheidenheid’.
  • Helliwel, J.F. (Canada) ‘Lessen uit de gelukswetenschap’.
  • Ho, S. (China) ‘Universeel geluk’.
  • Kirchler, E. (Oostenrijk) ‘Geld in het laatje’.
  • Linley, A. (Verenigd Koninkrijk) ‘Hoop in de donkerste dagen’.
  • Peterson, C. (Verenigde Staten) ‘Ontdek de ander in jezelf’.
  • Plagnol, A.C. (Verenigd Koninkrijk) ‘De impact van vrijwilligerswerk’.
  • Tabensky, P. (Chili) ‘Het vermogen om te lijden’.
  • Watson, D. (Verenigde Staten) ‘High five’.
  • Zaccagnini, J.L. (Spanje) ‘De kracht van liefde’.